Mái nhà là gì?
Mái nhà là bộ phận ở vị trí trên cùng của ngôi nhà, chịu trách nhiệm che chắn, chịu lực. Hầu hết, mái nhà bảo vệ khỏi sự ảnh hưởng của thời tiết như nắng, mưa, gió, sấm, chớp… Mái nhà là bộ phận tiếp giáp với tường, mang trọng trách chính là chống gió, chống nước và cách nhiệt.
Kiết kế của 2 loại mái nhà phổ biến hiện nay
Hiện nay, mái dốc và mái bằng là cấu tạo chủ yếu của mái nhà với:
-
Mái dốc
Lớp lợp và kết cấu đỡ tấm lợp là 2 bộ phận chính, hệ thống mái dốc (sườn mái) bao gồm:
Tường thu hồi
Tường thu hồi là sử dụng những tường ngang để chịu lực cho mái nhà, được xây dựng dựa theo độ dốc và kích thước ngôi nhà. Để tăng khả năng chịu lực cho tường thu hồi, người thi công sẽ xây thêm bổ trụ để đỡ cùng. Thông thường, cứ 2m chiều rộng mái lại bổ trụ 1 lần, khoảng 4 – 5m bổ trụ 2 lần và xây tường thu hồi để gác xà gồ.
Vỉ kèo
Vỉ kè có hình dạng là hình tam giác cân để đỡ 2 bên mái dốc theo hai phía, thường được làm bằng thép hoặc gỗ để tăng tính chắc chắn của mái. Điều này vừa tiết kiệm chi phí, giảm trọng lượng mà vẫn đảm bảo được chất lượng cho mái.
Hệ thống giằng
Hệ thống giằng được thiết kế dùng để liên kết giữa các vỉ kèo và khung thông bằng xà gồ của mái. Tác dụng của hệ thống giằng là:
- Giúp định hình cho mái nhà, đồng thời tăng độ cứng, độ chịu lực của mái nhà
- Do vuông góc với mặt phẳng sườn nên chắn gió lên tường thu hồi, hãm lực của cầu trục và chịu các trọng tải tác dụng theo phương dọc nhà
- Cùng với thanh dàn, cột để giúp mái nhà bảo đảm ổn định cho các sức nén.
- Giúp việc xây dựng sườn đỡ, lợp mái trở nên an toàn, dễ dàng
Xà gồ
Xà gồ giúp chống đỡ tải trọng của phần mái, vật liệu lợp. Gỗ, sắt hộp thường là vật liệu làm nên xà gồ, tùy thuộc theo điều kiện kinh tế, nhu cầu sử dụng mà lựa chọn vật liệu khác nhau.
Cầu phong
Những thanh gỗ hình chữ nhật hoặc hình vuông được đặt vuông góc với thanh xà gồ được gọi là cầu phong.
Li tô
Những thanh đóng vuông góc tạo sự cố định cho viên ngói được gọi là lito. Khoảng cách của lito được thiết lập dựa trên kích thước của viên ngói gia chủ chọn. Vật liệu làm ra các thanh li tô thường là gỗ hoặc là nan tre, nan luồng, kích thước li tô thông thường là 3x3cm. Với các lito bằng sắt thì kích thước người thi công hay dùng là 2x2cm.
Ngói
Vật liệu ngói thường được sử dụng khi lợp mái là ngói đất nung, ngói xi măng hoặc ngói composite,… Hiện nay, để tiết kiệm chi phí xây dựng, các loại mái tôn hay phipro xi măng cũng được sử dụng nhiều khi lợp mái. Nếu gia chủ muốn mái có sức chống gió tốc tốt, khi lợp ngói cần buộc li tô bằng dây thép hoặc sử dụng kỹ thuật xô ngói. Ngoài ra, gia chủ cũng cần chú ý đến giai đoạn người thi công làm ngói bò, ngói rìa để tránh gây ra sự mất cân đối, mất tính thẩm mỹ của mái nhà.
-
Mái bằng
Mái bằng thường ít chịu tác động của gió bão nên kết cấu mái bền chắc, khả năng chống cháy cao. Mặt sàn của mái thường được làm sân thượng, sân phơi quần áo,…. Các bộ phận chi tiết cấu tạo mái bằng của ngôi nhà bao gồm theo thứ tự lần lượt như sau:
- Lớp kết cấu chịu lực: Lớp đầu tiên này được coi là lớp chịu lực chính cho mái, nên nó được làm bằng vật liệu bê tông cốt thép lắp ghép.
- Lớp tạo dốc: Đây là lớp thứ hai có công dụng chính là tạo độ dốc cần thiết cho mái. Bên cạnh đó lớp tạo dốc còn giúp mái gia tăng thêm độ cứng, tạo mặt phẳng cách nhiệt cho mái. Lớp mái dốc sẽ được làm bằng bê tông xỉ hay bê tông gạch vỡ hoặc bê tông đá dăm.
- Lớp chống thấm: Lớp cuối cùng phủ lên gia tăng thêm độ chống thấm, che mưa che nắng được đảm bảo hơn, Để tăng thêm độ cứng cho mái, lớp chống thấm sẽ được làm bằng bêtông cốt thép mác cao.
Phân loại mái nhà
Phân loại theo hình thức của mái
- Nhà mái dốc
- Nhà mái bằng
- Nhà mái lệch
Phân loại theo kết cấu mái nhà
- Mái bê tông cốt thép
- Mái khung (giàn) phẳng
- Mái giàn thép không gian
Phân loại mái nhà theo vật liệu làm ngói
- Mái ngói
- Mái bê tông dán ngói
- Mái tôn
- Mái kính
- Mái lợp bằng tấm nhựa trong suốt
- Tấm lợp sinh thái
Phân loại mái nhà theo phong cách kiến trúc
- Mái Marsand
- Mái Gambrel
- Mái nhà kiểu Pháp
- Mái kiểu kim tự tháp
- Mái kiểu yên ngựa
- Mái kiểu lều
- Mái vòm dome
Vật liệu làm mái nhà phổ biến hiện nay
Mái ngói: Có thể lựa chọn chất liệu mái ngói như ngói đất nung, ngói xi măng, ngói composite,… Khi làm mái ngói nên chọn thép mạ sẽ không bị rỉ sét như thép hộp để thời gian sử dụng mái được lâu hơn.
Mái bê tông dán ngói: Loại mái này thường được dùng đối với ngụ ý là muốn tiết kiệm chi phí nhưng vẫn muốn có mái ngói. Khi đó, người thi công sẽ ghép ván khuôn, đặt thép, đổ bê tông và dán ngói lên trên mà bỏ qua những bước làm hệ thống đỡ lợp.
Mái tôn: Loại mái này thường được chọn với gia đình muốn bỏ ra chi phí rẻ cho phần mái. Ưu điểm của loại mái này là lắp đặt, xây dựng nhanh, nhược điểm là gây tiếng ồn khi vào trời mưa. Có các loại tôn chống nóng, chống ồn như: Cát Tường, Tôn mát, bông thủy tinh,…
Mái kính: Được làm từ kính cường lực hay kính dán an toàn, giúp ngôi nhà tăng thêm tính thẩm mĩ, sự sang trọng hiện đại và đầy ấn tượng.
Mái lợp bằng tấm nhựa trong suốt: Là loại mái làm từ tấm polycarbonate đặc có độ trong suốt tương đương với kính, hay còn gọi là mái giả kính. Mái này có độ bền > 200 lần, nhẹ hơn một nửa về trọng lượng so với kính.
Tấm lợp sinh thái: Là tấm lợp được làm từ hỗn hợp nhôm – nhựa, thường dùng trong các khu resort ven biển, các nhà máy xi mạ hóa chất, nhà máy bao bì nhằm tiết kiệm chi phí.
Nguyên tắc thiết kế mái nhà
Bốn nguyên tắc thiết kế mái nhà gia chủ phải biết bao gồm:
Chống nhiệt: Đây là điều kiện đầu tiên mà gia chủ phải để ý, bởi thời tiết Việt Nam là nhiệt đới nóng ẩm, vào mùa nắng có thể lên tới 42 độ. Nếu mái nhà không có khả năng chống nhiệt, cách nhiệt sẽ rất bất tiện trong đời sống sinh hoạt. Một giải pháp giúp ngôi nhà tăng khả năng chống nhiệt đó là chọn mái cách nhiệt hoặc xây theo kiểu mái chồng mái” (xây dựng hai lớp mái).
Chống nước: Nhiệm vụ chính của mái nhà là để che mưa che nắng, nếu mái nhà không chống được nước thì coi như là bỏ công bỏ tiền vô ích. Vì thế, khi xây dựng máy nhà, gia chủ và người thi công cần chú ý đến hệ thống thoát nước và cách tối ưu cho mái nhà chống nước tốt nhất.
Đảm bảo an toàn: Xây mái nhà phải ngăn được ba yếu tố “bài thủy – cách nhiệt – triệt lôi”, trong đó đã giải quyết được 2 phần, phần thứ 3 là triệt lôi tức là tránh được sấm chớp. Để đảm bảo an toàn cho mái nhà, gia chủ cần cân nhắc chất liệu lợp mái hay làm sàn 2 lớp cho mái nhà.
Yếu tố phong thủy: Một điều cấm kỵ khi xây mái nhà ở Việt Nam đó là không xây loại mái nhọn hoặc mái đa giác. Bởi những mái này sẽ ngăn vượng khí vào nhà, làm mất cân bằng trong quy luật âm dương ngũ hành.
Hình ảnh các mẫu thiết kế mái nhà đẹp và ấn tượng
Trên đây là những thông tin về mái nhà cũng như các mẫu nhà đẹp đang được ưa thích nhất hiện nay mà Blog Kiến Thức muốn chia sẻ với các bạn.