Blockchain là gì?
Blockchain là gì? Đây một hệ thống dữ liệu cho phép lưu trữ và truyền tải dữ liệu được mã hóa một cách phức tạo nhằm đảm bảo an toàn. Hiểu đơn giản đây là một chuỗi các block có chứa thông tin. Giống như một cuốn sổ kế toán trong lĩnh vực kỹ thuật số.
Các khối thông tin của Blockchain hoạt động một cách độc lập và theo thời gian có thể mở rộng và phát triển. Dữ liệu thông tin này được kiểm soát và quản lý bởi những người vận hành hệ thống. Chứ không thông qua một đơn vị thứ ba nào.
Công nghệ Blockchain được tạo ra nhằm giảm thiểu rủi ro và chống lại việc gian lận khi giao dịch thực tế. Do vậy, dữ liệu thông tin đã được lưu trữ vào Blockchain hoàn toàn không thể chỉnh sửa được.
Xem thêm: Sàn Binance là gì? Cách đăng ký Binance nhanh và an toàn nhất
Phân loại Blockchain
Sau khi biết được blockchain là gì thì chúng ta sẽ đi phân loại công nghệ này. Hiện tại, hệ thống Blockchain được phân làm 3 loại bao gồm:
Public
Hệ thống cho phép người dùng nào cũng có quyền được đọc và thêm dữ liệu. Quá trình xác thực giao dịch trên công nghệ này đòi hỏi sự tham gia của rất nhiều nút. Vì vậy, để tấn công vào hệ thống Blockchain này là điều không khả thi và gây tiêu tốn nhiều tiền bạc.
Private
Với private hệ thống cho phép người dùng chỉ được đọc và không có quyền ghi dữ liệu. Phần ghi dữ liệu thuộc về bên thứ 3 đáng tin cậy để đảm bảo bảo mật tuyệt đối. Trong một số trường hợp, bên trung gian có thể cho phép hoặc từ chối không cho người truy cập đọc dữ liệu.
Tổ chức trung gian có quyền quyết định cho mọi thay đổi trong hệ thống Blockchain. Vì là một private Blockchain nên thời gian xác nhận gia dịch diễn ra một cách nhanh chóng. Đồng thời để xác thực giao dịch, hệ thống chỉ cần một số ít các thiết bị tham gia.
Permissioned
Còn được gọi tên cái tên Consortium, Permissioned là một dạng của private nhưng được bổ sung thêm một số tính năng. Bao gồm sự kết hợp giữa một số tính năng của public và private.
Các phiên bản của Blockchain
Blockchain là gì? Đến thời điểm hiện tại, Blockchain được chia thành 4 phiên bản chính gồm:
Blockchain 1.0 – tiền điện tử và thanh toán
Là công nghệ hỗ trợ mọi giao dịch liên quan đến chuyển đổi chi phí, giao dịch tiền tệ. Thiết lập hệ thống thanh toán kỹ thuật số với tiền điện tử bằng cách ứng dụng các thuật toán chuyên sâu về tiền tệ. Ứng dụng chính của phiên bản này chính là tiền mã hóa.
Blockchain 2.0 – Thị trường và tài chính
Công nghệ Blockchain 2.0 được ứng dụng trong giao dịch xử lý các tài sản của ngành Tài chính – Ngân hàng. Tài sản ở đây bao gồm chi phiếu, cổ phiếu, ghi nợ, quyền sở hữu. Hoặc bất kỳ phát sinh khác có liên quan tới thỏa thuận, hợp đồng một cách rõ ràng và minh bạch nhất.
Blockchain 3.0 – Thiết kế và theo dõi các hoạt động
Vượt qua lĩnh vực tài chính – ngân hàng, công nghệ này được mở rộng và hội nhập hơn. Chúng được ứng dụng vào mọi lĩnh vực của đời sống như giáo dục, y tế, nghệ thuật hay chính phủ. Ở lĩnh vực này sẽ công nghệ sẽ được chia thành nhiều loại nhỏ khác nhau như: digital, physical hay human in nature.
Blockchain 4.0 – Doanh nghiệp và ứng dụng trong giao dịch
Công nghệ mới nhất này của Blockchain được tạo ra để tối ưu hóa ưu điểm. Đồng thời khắc phục các vấn đề của nền tảng công nghệ trước.
Mục đích của Blockchain là gì với phiên bản 4.0 này? Ở phiên bản mới nhất này, Blockchain chủ yếu hướng tới đối tượng là doanh nghiệp. Nhằm tạo ra các ứng dụng giao dịch hoàn thiện và nhanh chóng.
Blockchain có bảo mật không?
Blockchain là gì? Blockchain có bảo mật không? Các giao dịch bên trong mạng lưới Blockchain được bảo vệ tuyệt đối bởi thuật toán bảo mật. Rất khó để tính toán trước một loạt các block. Bởi hệ thống cần tính ra một số lượng lớn các số ngẫu nhiên để giải quyết một khối và đặt nó vào Blockchain.
Ưu nhược điểm của Blockchain
Blockchain có những ưu và nhược điểm sau:
Ưu điểm
Nền tảng số Blockchain có những ưu điểm sau:
- Không thể làm giả hoặc phá hủy bất kỳ chuỗi nào trong Blockchain
- Dữ liệu là không thay đổi và mãi tồn tại trong hệ thống dữ liệu
- An toàn và bảo mật cao: Các thông tin, dữ liệu trong Blockchain lưu trữ không tập trung và bảo mật tuyệt đối
- Dữ liệu lưu trữ tại công nghệ Blockchain được công khai minh bạch. Người dùng có thể xem và truy vấn dữ liệu từ các địa chỉ khác nhau. Bên cạnh đó, có thể thống kê toàn bộ lịch sử trên địa chỉ đó.
- Rút ngắn thời gian và tiết kiệm chi phí: Hợp đồng kỹ thuật số thông minh, cho phép hoạt động mà không cần sự can thiệp của bên thứ 3.
- Ứng dụng rộng rãi và giao dịch nhanh chóng, được phân cấp rõ ràng
Nhược điểm
Bên cạnh những ưu điểm, công nghệ này cũng tồn tại một số vấn đề sau:
- Dễ bị xâm nhập bởi các hacker khi số lượng giao dịch nhiều
- Khó khăn khi sửa đổi dữ liệu đã được lưu trên Blockchain
- Private key nếu bị mất hoặc lộ sẽ khiến người dùng bị mất tiền và không có cách nào lấy lại được
Các đặc điểm nổi bật của Blockchain
Những đặc điểm nổi bật của nền tảng Blockchain bao gồm:
- Các chuỗi Blockchain là không thể giả mạo hoặc bị phá hủy bởi để làm được điều này cần đến máy tính lượng tử mới có thể giải mã.
- Dữ liệu trên Blockchain hầu như không thể sửa, nếu sửa thì lịch sử thao tác sẽ được lưu vết. Dữ liệu tại Blockchain sẽ được lưu trữ mãi mãi
- Các thông tin và dữ liệu được phân tán và bảo mật tuyệt đối. Ai cũng có thể theo dõi được dữ liệu lưu tại nền tảng này đi từ các địa chỉ khác nhau. Hơn thế nữa, tạo được các thống kê lịch sử trên địa chỉ đó.
- Hợp đồng kỹ thuật số thông minh được nhúng vào đoạn code IFTTT (If-this-then-that). Cho phép tự động thực hiện và truy xuất các điều khoản, thỏa thuận giữa hai bên trong hợp đồng. Một cách minh bạch và công minh mà không cần tới sự can thiệp của bên thứ 3.
Blockchain hoạt động như thế nào
Hệ thống này hoạt động dựa trên 3 nguyên lý cơ bản là nguyên lý mã hóa, quy tắc của sổ cái và nguyên lý tạo khối. Để một block có thể thêm vào Blockchain cần phải có các yếu tố sau:
- Phải tồn tại giao dịch: Nghĩa là phải diễn ra hoạt động trao đổi và mua bán
- Xác minh giao dịch: Mọi thông tin liên quan đến giao dịch đều phải được ghi lại như thời gian, địa điểm, số tiền trong giao dịch và người tham gia…
- Giao dịch được lưu trữ trong Block: Thông tin các giao dịch được lưu trữ trong Block của Blockchain. Nên bất cứ lúc nào người dùng cũng có thể xem lại thông tin giao dịch đã thực hiện.
- Block phải nhận được hàm chuyển đổi giá trị Hash: Chỉ khi tiếp nhận được hash – một hàm chuyển đổi một giá trị sang một giá trị khác. Thì Blockchain mới tiếp nhận một Block mới.
Công nghệ blockchain
Công nghệ của Blockchain là gì? Nó được hình thành với sự kết hợp của 3 loại công nghệ là Mạng ngang hàng, mật mã học và lý thuyết trò chơi.
- Mật mã học: Key public và hàm Hash được sử dụng để đảm bảo tính toàn vẹn, riêng tư và minh bạch
- Mạng ngang hàng: Mỗi nút trong mạng được xem như một người dùng và cũng đóng vai trò là máy chủ để lưu trữ các ứng dụng bản sao.
- Lý thuyết trò chơi: Các nút tham gia vào hệ thống Blockchain đều phải tuân thủ quy luật gồm các giao thức PoW, PoS…
Blockchain có thể dùng ở đâu?
Ngày nay, cùng với sự phát triển của công nghệ Blockchain được ứng dụng trong hầu khắp mọi lĩnh vực của đời sống như:
- Kinh tế chia sẻ
- Mở rộng thị trường gọi vốn
- Quản trị dữ liệu
- Kiểm tra chuỗi cung ứng
- Dự đoán thị trường
- Bảo vệ sở hữu trí tuệ
- Lưu trữ dữ liệu các file thư mục
- Sử dụng trong công nghệ Internet Of Things (IoT)
- Quản lý danh tính
- Giao dịch chứng khoán
- AML và KYC
- Hệ thống lưới vi mô lân cận
Blockchain và Internet
Hầu hết các giao dịch đều cần phải kết nối mạng Internet, chính vì vậy, các chuyên gia công nghệ mong muốn rằng. Cũng giống như Internet, Blockchain sẽ tạo ra một cuộc cách mạng công nghệ số bùng nổ.
Con người có thể kiểm soát các giao dịch và bất kỳ hợp đồng nào trong mạng Internet. Làm cho các giao dịch và quy trình hoạt động trở nên minh bạch và bảo mật. Thông qua sự giúp đỡ của mật mã, có dấu thời gian và tiện theo dõi.
Khác với Internet, luôn trú trọng vào các đối tượng trung gian. Thì tại nền tảng Blockchain, những trung gian này sẽ được loại bỏ vì lợi ích của các bên tham gia.
Ứng dụng công nghệ Blockchain trong cuộc sống
Blockchain là gì? Blockchain được ứng dụng như thế nào. Hiện tại, đây là phần mềm được sử dụng rộng rãi trong mọi ngành nghề và lĩnh vực như:
- Công nghệ ô tô và công nghệ chế tạo
- Lĩnh vực truyền tải thông tin và viễn thông
- Dịch vụ tài chính, ngân hàng
- Nghệ thuật, giải trí, văn hóa
- Y tế, bảo hiểm và chăm sóc sức khỏe
- Bất động sản, nông nghiệp, công nghiệp và lĩnh vực khai thác
- Khu vực công, vận tải và logistics
- Các công trình hạ tầng kỹ thuật
Xu hướng công nghệ Blockchain
Blockchain là gì? Công nghệ Blockchain có thể được xem là công nghệ tiên tiến của sự phát triienr trong thời đại số. Và có những bước phát triển nhất định. Bởi vậy mà những xu thế của nó có thể được dự đoán như:
- Xu hướng nhận được sự tin tưởng hơn: Cùng với chế độ bảo mật cao, Blockchain sẽ giảm bớt các vụ lừa đảo khi giao dịch. Bởi giờ đây đã có sự can thiệp của nhà nước vào các hoạt động trên nền tảng này.
- Các loại tiền ảo vẫn tiếp tục phát triển trên công nghệ mã hóa từ Blockchain
- Mở rộng hơn với nhiều ứng dụng: Sự tham gia của nền tảng công nghệ chuỗi – khối trong nhiều lĩnh vực đã tạo nên những thành quả nhất định. Trong tương lai, công nghệ này còn được sử dụng vào hoạt động quản lý của chính phủ.
- Game Blockchain: Xây dựng các tựa game sáng tạo mới trên nền tảng Blockchain sẽ là lĩnh vực thu hút nhiều nhà đầu tư.
Một số câu hỏi liên quan
Ai là tác giả của Blockchain?
Trả lời: Người phát minh và thiết kế ra công nghệ Blockchain chính là Satoshi Nakamoto
Cấu trúc của một Blockchain bao gồm những gì?
Trả lời: Mỗi block sẽ được lưu trữ gồm 3 phần là Dữ liệu, Hash của block trước và Hash của block hiện tại
Tại sao thay đổi dữ liệu trên Blockchain là bất khả thi?
Trả lời: Blockchain là một mạng không tập trung và có sự phân tán. Đồng thời được bảo vệ bởi các loại bảo mật và mã hóa rất phức tạp. Nên việc thay đổi hoặc sửa chữa dữ liệu trên nền tảng này sẽ khó khăn hơn nhằm tăng độ bảo mật.
Với những thông tin mà Blog Kiến Thức đã chia sẻ, bạn đọc chắc hẳn đã tìm được đáp án cho thắc mắc Blockchain là gì? Cũng như các đặc điểm, cơ chế hoạt động và ứng dụng của nền tảng công nghệ số này trong cuộc sống hiện nay.