Nhà văn hóa là gì?
Đi khắp đất nước Việt Nam, khi đến thôn xóm, xã phường các bạn sẽ thấy xuất hiện 1 hoặc nhiều công trình được đặt tên là nhà văn hóa thôn. Đối với các bạn sinh ra và lớn lên tại thành phố hoặc vùng sâu vùng xa rất ít được nghe tới cụm từ “nhà văn hóa”. Thay vào đó là cụm từ “cung văn hóa” đối với thành phố hoặc nhà rông đối với các dân tộc ít người. Tuy nhiên, đối với các bạn sống tại nông thôn lại rất quen thuộc với cụm từ này.
Cung văn hóa, nhà rông, nhà văn hóa được sử dụng vào mục đích chung liên quan đến văn hóa. Do đó nhà văn hóa chính là không gian sinh hoạt chung của 1 xóm, 1 thôn, 1 làng,… Công trình này luôn đồng hành trong mọi hoạt động của người dân. Trở thành 1 phần thiết yếu của cuộc sống và xã hội.
Vì vậy nhà văn hóa hay còn gọi là nhà văn hóa thôn (NVH) có vai trò rất quan trọng. Đặc biệt giúp xây dựng, phát triển đời sống văn hóa của người dân địa phương. Phát huy được khối đại đoàn kết.
Nhà văn hóa trong tiếng anh là gì?
Mặc dù, cụm từ “nhà văn hóa” chỉ được dùng tại Việt Nam. Tuy nhiên trên thế giới vẫn có các công trình được sử dụng với chức năng tương tự. Vì vậy trong từ điển Việt – Anh, nhà văn hóa được dịch là: house hoặc palace of culture.
7 đặc điểm nổi bật của nhà văn hóa
Nhà văn hóa được xếp vào hạng mục công trình dịch vụ, công cộng với đặc trưng riêng biệt.
-
Đặc điểm đầu tiên là đáp ứng các nhu cầu của người dân tại khu vực
Học tập, trao đổi, giao lưu văn hóa. Tập luyện thể dục, thể thao.
Nhà văn hóa được xây dựng với cơ sở vật chất đủ để tạo được điều kiện thuận tiện nhất cho mọi người dân tham gia các hoạt động:
- Trao đổi các thông tin với nhau.
- Cùng nhau sinh hoạt.
- Cùng nhau rèn luyện thể dục thể thao để đảm bảo sức khỏe.
- Cùng nhau thắt chặt tình đoàn kết để xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Đối với một nhà văn hóa thôn tạm bợ, thiếu thốn, lạc hậu và yếu kém không để đạt được các tiêu chí trên. Và trên thực tế, rất nhiều thể loại văn hóa đã được gìn giữ, bảo dưỡng nhờ có NVH. Tiêu biểu có thể kể đến như: hát xoan, hát quan họ, đờn ca tài tử, hát bội,… Các giá trị về văn hóa này vô cùng quý báu đối với dân tộc Việt Nam. Chúng được gìn giữ chỉ với nhà văn hóa của thôn, xã giản dị chí không nhất thiết là sân khẩu thật lớn, nhà hát thất to, trang thiết bị thật hiện đại.
-
Các nhà văn hóa đó là giữ vai trò nòng cốt
Nòng cốt ở đây là trong những hoạt động được tổ chức nhằm tuyên truyền. Chưa hết, NVH còn là cơ sở và công cụ để chính quyền các cấp thực hiện nhiệm vụ chính trị. Đưa các quan điểm, chính sắc, đường lối của Đảng, pháp luật của nhà nước đến gần hơn với quần chúng. NVH chính là nơi để mọi người hiểu rõ hơn về đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước. Cảnh giác với các luận điệu chống phá, sai trái từ các phần từ cực đoan. Đặc biệt, trong thời kỳ kinh tế phát triển như hiện nay, mọi người dân luôn phải nâng cao cảnh giác và đấu tranh với các âm mưu từ những thế lực thù địch.
Nhà văn hóa là địa điểm để người dân nâng cao đời sống tinh thần
Tăng thêm hiểu biết về pháp luật từ đó giảm thiểu được các tệ nạn xã hội. Tại các thôn xóm và hoạt động văn hóa phát triển, trộm cắp, ma túy, mại dâm,… xảy ra rất ít. Tại các buổi sinh hoạt, đối thoại giữa người dân và chính quyền, NVH trở thành môi trường để người dân đưa ra ý kiến của mình. Giúp các cấp ủy hiểu rõ lòng dân và góp phần không nhỏ đưa địa phương giàu mạnh hơn.
Mỗi công dân, mỗi gia đình là viên gạch giúp xây dựng đất nước vững mạnh. Điều này đã được chứng minh dưới hệ thống nhà văn hóa thôn, trung tâm văn hóa từ nhiều đời nay. Đặc biệt, tại các vùng sâu vùng xa khi mà dân bản chỉ có thể gần gũi được với các già làng, trưởng bản và cán bộ thôn.
Nhà văn hóa góp phần rất lớn giúp phát triển xã hội bền vững
Tại đây các hoạt động về văn hóa được tổ chức giúp đời sống người dân phong phú. Tùy vào tập quán của từng địa phương, vùng viền và dân tộc, các hoạt động văn hóa sẽ khác nhau. Bên cạnh nhu cầu về ăn uống, đi lại,… lối sống lành mạnh với các hoạt động văn hóa sẽ giúp cuộc sống tươi đẹp hơn.
Nhà văn hóa giúp đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa
Đặc biệt trong công cuộc xây dựng nông thôn mới. Nhà văn hóa là 1 trong 19 tiêu chuẩn được Bộ VHTT&DL quy định để được công nhận nông thôn mới. Hiện 100% NVH, khu thể thao của nước ta đã đạt tiêu chuẩn của Bộ. Tiêu chuẩn NVH đã góp 1 phần không nhỏ vào công cuộc xây dựng nông thôn đổi mới. Chưa hết, nhà văn hóa còn giúp người dân nâng cao ý thức và hưởng thụ nền văn hóa. Thu ngắn khoảng cách về mức hưởng thụ văn hóa giữa nông thôn và thành phố. Bên cạnh cây đa, giếng nước và sân đình công trình NVH còn được trang bị các cơ sở vật chất cùng đội ngũ cán bộ tâm huyết.
Xây dựng nền văn hóa của Việt Nam phát triển, đậm bản sắc dân tộc
Quá trình xây dựng, hoàn thiện NVH đã được đề ra trong tại khóa VIII nghị quyết trung ương 5. Vì vậy đòi hỏi xây NVH của nhân dân là nhu cầu rất bức thiết. Từ cá nhân nhỏ bé đến thôn xóm, xã phường,… là minh chứng sống cho bản sắc dân tộc. Bản sắc văn hóa chỉ trường tồn, phát triển và hiện hữu khi thiết chế VH vững mạnh.
Quản lý hoạt động của nhà văn hóa
Đây là 1 trong những vai trò quan trọng của hệ thống NVH. Quản lý NVH cần được thực hiện trên tinh thần xã hội hóa và dân chủ. Kim chỉ nam là tư tưởng Hồ Chí Minh, CN Mác Lênin và quan điểm ĐCSVN. Đội ngũ cán bộ và các cơ quan thực chịu trách nhiệm quản lý NVH phải giỏi về chuyên môn nghiệp vụ. Có đạo đức và kỹ năng nhằm định hướng, tổ chức những hoạt động văn hóa hiệu quả, sáng tạo. Chưa hết, luôn đề cập với các cấp giúp đỡ và tạo điều kiện nhằm phát huy vai trò NVH.
Nhà văn hóa trở thành 1 phần không thể thiếu trong cuộc sống của người Việt. Sử dụng nhà văn hóa đúng mục đích giúp nâng cao đời sống tinh thần. Xã hội văn hóa, hạn chế tối đa các tệ nạn xã hội. Thu ngắn khoảng cách giữa vùng sâu vùng xa với nông thôn, nông thôn với thành thị.
Chức năng của nhà văn hóa
Nhà văn hóa nói chung và nhà văn hóa thôn nói riêng xuất hiện từ rất lâu. Khi đó chức năng cơ bản là tổ chức các hoạt động văn hóa quần chúng. Tuy nhiên, với sự phát triển của xã hội chức năng của NVH không chỉ dừng lại ở đó. Vậy chức năng của nhà văn hóa là gì?
- Là nơi tổ chức những hoạt động phổ biến, tuyên truyền chủ trương Đảng, chính sách và pháp luật của nhà nước. Tổ chức các hoạt động tuyên truyền văn hóa của địa phương. Tổ chức các hoạt động văn hóa, điện ảnh, sự kiện, nghệ thuật.
- Là nơi hướng dẫn công tác cho các cán bộ về văn hóa cơ sở, nghiệp vụ, chuyên môn. Là nơi bồi dưỡng những tài năng về nghệ thuật và văn hóa.
- Là nơi tổ chức những hoạt động liên quan đến dịch vụ văn hóa, kinh doanh. Nâng cao dân trí trong các hoạt động nghệ thuật, văn hóa. Phục vụ các nhu cầu giải trí của nhân dân, tổ chức, cơ quan,…
Như vậy trong chức năng của nhà văn khóa không đề cập đến kinh doanh. Do đó việc kết hợp cho thuê mặt bằng với mục đích kinh doanh là không hợp pháp. Hành vi như vậy là trái quy định của pháp luật.
Ý nghĩa của nhà văn hóa
Từ xưa đến nay nhà văn hóa tại thôn, xóm có ý nghĩa rất lớn với người dân. NVH là nơi các hoạt động về văn hóa, thể thao của tại khu cân cư được tổ chức. Vì vậy, nhà văn hóa đã nhanh chóng trở thành nơi sinh hoạt của cộng đồng xóm, làng. Qua đó giúp phát huy các giá trị về văn hóa truyền thống Việt Nam. Đồng thời cũng xây dựng một nếp văn hóa cộng đồng văn minh hơn.
Tại nhiều xóm làng, nhà văn hóa trở thành niềm tự hào của người dân nơi đó. Niềm tự hào này đến từ văn hóa đặc trưng của khu vực, sự khang trang của công trình. Bởi vì đây là thành quả của tinh thần đoàn kết, mọi người đồng lòng như 1 cùng xây dựng.
Nhờ có NVH mà các bà, các mẹ, trẻ nhỏ, thanh niên,… có nơi vui chơi, hội họp. Rất nhiều chương trình đã được diễn ra tại chính nhà văn hóa thôn như: tập huấn nuôi trồng; tuyên truyền, cổ động các hoạt động bảo vệ môi trường, phòng chống bão lũ, thiên tai,…
Nhà văn hóa có ý nghĩa rất lớn với người dân sinh sống tại khu vực nông thôn. Nơi mà các trung tâm vui chơi, giải trí còn ít thì NVH trở thành nơi cho các cháu thiếu nhi vui chơi, các bà các mẹ sinh hoạt. Nơi diễn ra mọi hoạt động có ích với cộng đồng dân cư.
Để phát huy được hiệu quả tối đa mà nhà văn hóa đem lại. Mỗi người dân, mỗi địa phương cần có những đóng góp giúp nâng cao đời sống về tinh thần. Qua đó đẩy mạnh tuyên truyền văn hóa, phát triển kinh tế, chính trị và an sinh XH. Đối với các lãnh đạo và quản lý cần chú ý luôn đổi mới cách thức hoạt động, quản lý và nội dung của NVH. Phát huy được tinh thần cộng động của người dân để giữ gìn, phát triển văn hóa.
Nhà văn hóa cần được giám sát và bảo vệ nhằm phát hiện sớm các sai lệch. Sửa chữa sớm và đưa ra các giải pháp phù hợp nhất. Tuyên dương và khen thưởng đối với các cá nhân, tập thể, tổ chức đạt thành tích tốt trong quá trình phát triển NVH.
Cập nhật thêm nhiều thông tin hữu tại Blog Kiến Thức của chúng tôi nhé
